Częstym odkrywcą „świadków” historii jest …. pług rolnika. Tak również było z odnalezieniem śladu dworku, w którym urodzili się Karol i Wawrzyniec Surowieccy. Po każdej orce na powierzchni pola ukazywały się liczne fragmenty naczyń glinianych, kafli, gwoździe, prawdopodobnie pochodzace z uprzęży kółka mosiężne, kości zwierzęce oraz dziesiątki końskich zębów. Jak wykazały badania archeologiczne, w tym miejscu dworek stał od XV do początku XIX w.. Jeszcze w latach 60 XX w. wyorywano spore ilości kamieni fundamentowych budynków dworskich. Posłużyły one do wznoszenia nowych domów w Imielenku. Do dziś pozostał jedynie fragment fundamentu nie rozpoznanego obiektu (prawdopodobnie mostu). Znajduje się on około stu metrów na wschód od wspomnianego dworku. Ale można go oglądać tylko wtedy, gdy nie jest zalany wodą. Miejsce tak obfitujące w zabytki, trzeba było przebadać archeologicznie. Badania sondażowe wykonał w latach 80 XX w. Jacek Wrzesiński z Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy. Jako odkrywca tego zabytku i pracownik wspomnianego muzeum, wykonywałem dokumentację. Niestety, na systematyczne wykopaliska zabrakło pieniędzy i prace przerwano na zawsze. Dzisiaj, jest to już teren zabudowany… . Nie wszystko przepadło, bo po kolejnych orkach i podczas budowy, jeszcze sporo udało się ocalić. Na przykład właściciele posesji, Państwo Hanna i Ireneusz Kazimierczykowie, podczas wykopów budowlanych, znaleźli piękną ceramiczną misę (w zbiorach autora).
Nie znamy mieszkańców imielińskiego dworku, którzy zamieszkiwali go przed połową XVIII w., ponieważ nie udało się odnaleźć żadnych dokumentów. Widocznie nie zapisali się na kartach historii? Dopiero Karol i Wawrzyniec Surowieccy rozsławili Imielenko. Imieniem Wawrzyńca Surowieckiego nazwano jedną z ulic w Gnieźnie, bo to bezsprzecznie najznakomienitszy człowiek jaki urodził się w tej wiosce. W 1997 roku w centrum Imielenka Dyrekcja Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy ustawiła pamiątkowy głaz poświęcony właśnie jemu, w 170 rocznicę urodzin.
Wawrzyniec Surowiecki urodził się 4 sierpnia 1769 roku w Imielenku. Jego ojciec Jan – zubożały szlachcic, początkowo był dzierżawcą, a następnie wójtem w tej wsi. Matka nieznana – brak dokumentów. Prawdopodobnie, tak jak jego starszy brat Karol, edukację rozpoczął w parafialnej szkółce w sąsiednim Imielnie. Niestety, dalszą wiedzę zdobywał nieregularnie. Właściwie był samoukiem, bowiem studiował tylko dorywczo. Nie przeszkodziło mu to wcale, a jego osiągnięcia naukowe stawiają go na poczesnym miejscu luminarzy nauki polskiej. Ponadto pracował w latach, kiedy Rzeczpospolita utraciła niepodległość. Z perspektywy czasu nie jest wyolbrzymione określenie, że był to człowiek genialny. W polu jego rozlicznych zainteresowań naukowych znalazły się m. in. paleografia, geografia ekonomiczna, antropologia, archeologia, historia, ekonomia, administracja państwa i statystyka.
Początkowo był nauczycielem domowym. Jakiś czas podróżował po Europie Zachodniej. W 1807 rokupodjął pracę na Wydziale Edukacyjnym Księstwa Warszawskiego, jednocześnie zajmując się pracą naukową. Jako członek Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Warszawie, na jego posiedzeniach często przedstawiał swoje rozprawy – choćby „O upadku przemysłu i miast w dawnej Polsce” (1810) oraz „O rzekach i spławach krajów Księstwa Warszawskiego” (1811). W tej pracy W. Surowiecki przedstawił nowy obraz paleografii Kujaw we wczesnym średniowieczu, dowodząc, że w tych odległych czasach Gopło było naturalnie połączone z Wisłą i Wartą, co miało niebagatelne znaczenie dla rozwoju gospodarczego Kruszwicy.
W 1820 roku przygotował opracowanie pod tytułem „Śledzenie początków narodów słowiańskich”. Dziś, chociaż od powstania tego dzieła minęły dwa wieki, spostrzeżenia poczynione przez W. Surowieckiego są niezwykle trafne. Był także pionierem w dziedzinie antropologii Słowiańszczyzny.
Położył też trwałe podwaliny teoretyczne i praktyczne rozwoju geografii. Oto co na ten temat napisał Janusz Skoczylas – geolog z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu („Studia Lednickie” t. 1, s. 271): „Śmiałość i postępowość poglądów Surowieckiego oraz jego wybiegające naprzód ujmowanie zjawiski gospodarczych z geograficznego punktu widzenia sprawiają, że można go uważać za twórcę geografii ekonomicznej w Polsce. (…) Rezulataty jego prac w tym zakresie znaczą w rozwoju myśli geograficzno – ekonomicznej w Polsce drogę od statystyki opisowo – geograficznej do geografii ekonomicznej”. Zresztą wszelkie badania, którymi zajmował się W. Surowiecki, miały charakter pionierski.
Ten niezwykle pracowity człowiek przeżył zaledwie 58 lat. Zmarł 10 czerwca 1827 roku.
